بررسی اعمال و رویه های ضد رقابتی در حقوق ایران و اتحادیه اروپا

آنچه که از لحاظ اصول بازار آزاد و رقابت مشروع مطرح است این است که اگر بنگاهی نسبت به بنگاه های دیگر ضعیف تر بوده و کارایی کمتری دارد قابلیت ماندن در بازار آزاد را ندارد و باید از بازار خارج شود.
به طور کلی در خصوص کسب قدرت انحصاری دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد. برخی اقتصاددانان و به ویژه اقتصاددانان مکتب شیکاگو معتقدند، انحصار پدیده‌ای است نادر و اگر در بازاری انحصاری رخ دهد این انحصار ناشی از کارایی برتر بنگاه مسلط بر بازار می‌باشد و در واقع هزینه اجتماعی انحصار با کارایی برتر این بنگاه‌ها که به شکل کاهش هزینه است، خنثی می‌شود.
این دیدگاه که مبتنی بر رقابت پویا است. معتقد است که انحصار را نباید راسا و بدون بررسی‌های اقتصادی محکوم نمود زیرا در خیلی موارد وجود انحصار در بازار کالایی، کارایی در تولید، مرغوبیت و ارزانی کالا را که به سود مصرف کننده است موجب می‌شود.
طرفداران مکتب شیکاگو معتقدند در صورت بروز انحصار، نیاز به دخالت دولت نیست و منافع انحصار بیشتر از هزینه‌های آن است. افزون بر این هر انحصاری طی زمان جای خود را به رقابت می‌دهد. به این ترتیب از نظر طرفداران این مکتب انحصارهایی که ناشی از کارایی بیشتر باشند چندان تداوم نخواهد داشت. تنها انحصارهایی که به دلیل دخالت دولت و مقررات و آیین نامه‌های دولتی ایجاد می‌شوند، تداوم دارند.